Tarih, milletlerin hafızasıdır, biz unutsak da tarih unutmaz! Osmanlıca yazılmış orijinal “Nutuk”un 91. sayfasında, bugün Latin harfleriyle yazılmış “Nutuk’un ise 127. sayfasında Trabzon Belediyesi Meclisinin, Damat Ferit Paşa’ya hitaben yazmış olduğu ilginç ve bir o kadar da önemli bulduğumuz bir telgraf yer alıyor. Bu belgenin orijinalleri üç nüsha olarak düzenlenmiş. Belgelerin birisi Osmanlı Devlet arşivinde, bir diğeri Trabzon Belediyesi arşivinde, bir diğeri ise Mustafa Kemal’in eliyle yazdığı ilk “Nutuk”un belgeleri arasında bulunmaktadır.
Nereden icap etti bu şimdi diyebilirsiniz! Hafızamızı tazeleyelim dedik! Neden mi? Çünkü Türk milleti geçmişini çok tez unutuyor! Örneğin, geçenlerde Diyarbakır ilinde, verilecek her evet oyunun Şeyh Sait’in ruhuna Fatiha gönderme olacağı pankartlarla yazılarak afişe edildi. Demek ki bu millet Şeyh Sait’in nasıl bir İngiliz ajanı olduğunu unutuvermiş!
Trabzon, Fatih Sultan Mehmet’in fethettiği, Anadolu’da Türkleştirdiği bir şehir. Fatih, Yavuz ve Kanuni Osmanlı devletinin üç büyük ismi bir şekilde bu güzide şehirle özdeşleşmiş. İşte Trabzon’dan çekilen telgraf da bu büyüklüğe yakışır bir ruhu yansıtmakta.
Her Trabzonluyum diyenin gurur duyacağı bir abide vesikası! Bugünlerde Cumhuriyet’e ve onun kurucularına saldırmak; adeta, makam mevki elde etmek, gelir kapısı açmak için bir vesile oldu! Ey Trabzonlular, hatırlatalım istedik atalarımızı ve kim olduğumuzu!
Daha fazla sözü uzatmadan atalarınızın telgrafını dikkatlerinize sunuyorum! Osmanlıcasından sadeleştirilmiş şekli; 1 Ekim 1919 “Dersaadet” Sadrazam Ferit Paşa Hazretleri’ne; “Bugüne kadar Anadolu’dan yükselen ulusal çığlığı, Trabzon kendisine özgü ağırbaşlılıkla ve sessizlikle inceledi ve izledi. Yurt, bu duruma fazla katlanamaz. Yurt sevginiz varsa artık görevinizi bırakınız Paşa Hazretleri!”
“Yarası olan gocunur” derler. Biz Diyarbakır’da asılan pankartın, Diyarbakırlıları temsil ettiğine inanmıyoruz. Öyle densiz pankartları da Trabzon da kimse asmaz! Trabzon’dan çekilen bu telgrafın aslında anlamı da budur! Tarihçi geçinen “Ermeni sevdalılarına” duyurulur!